Wat is meertaligheid?
Men spreekt van twee- of meertaligheid wanneer kinderen tijdens hun ontwikkeling in
aanraking komen met meer dan één taal. Het gaat hierbij om kinderen van ouders met
verschillende moedertalen, die vanaf de geboorte tweetalig worden opgevoed. Daarnaast gaat
het om kinderen van anderstalige ouders die thuis hun moedertaal leren en in kindercentra of
op school het Nederlands als tweede taal.
Meertalige kinderen kunnen een spraak- en taalachterstand hebben in het Nederlands.
Wanneer er een stoornis of achterstand is in de eerste taal, zal ook de tweede taalontwikkeling
verstoord verlopen. Tengevolge van een wisselend, gebrekkig of onvoldoende taalaanbod in
een bepaalde taal is de meertalige ontwikkeling soms een moeilijk proces. Een taalachterstand
resulteert vaak in een leerachterstand waardoor de schoolcarrière van deze kinderen gevaar
loopt. Immers alle lessen worden aangeboden in taal.
Ook de uitspraak kan problemen geven, waardoor een kind moeilijk verstaanbaar is voor
anderen. Dit kan resulteren in angst om te spreken en sociale isolatie.
Vroegtijdige onderkenning van de taalproblemen in de voor- en vroegschoolse periode en
begeleiding van de kinderen en hun ouders, bevordert de taalontwikkeling en verbetert de
kansen van deze kinderen.
Wat doet de logopedist?
Indien er sprake is van een spraak- en taalstoornis, is er logopedische begeleiding nodig. Deze
begeleiding richt zich op communicatieproblemen en verstaanbaarheid in het Nederlands en
de moedertaal. Voor dit laatste is samenwerking met de omgeving vereist. De hulp van een
tolk wordt ingeroepen als dit nodig is om goed te communiceren met de omgeving van het
meertalige kind.
Logopedisten kunnen een bijdrage leveren aan de preventie en bestrijding van spraaken
taalontwikkelingsachterstanden bij meertalige kinderen tot 12 jaar. Bijvoorbeeld door:
deskundigheidsbevordering van kinderleid(st)ers / leerkrachten
deskundigheidsbevordering van consultatiebureau-artsen en wijkverpleegkundigen
bevordering van de deelname van meertalige kinderen aan voorschoolse voorzieningen
het bevorderen van het gebruik van taalactiveringsprogramma’s in deze voorzieningen
afstemming tussen kindercentra en basisscholen
het begeleiden en voorlichten van ouders
stimulering en ontwikkeling van taalbeleid in het (speciaal) basisonderwijs
Op dit moment wordt de logopedische behandeling van meertalige kinderen met een stoornis
in de eerste taal vergoed door de zorgverzekeraars. Het Gemeentelijk Onderwijs
Achterstandenbeleid kan de preventieve activiteiten zoals deskundigheidsbevordering
bekostigen.