Dysartrie is een spraakstoornis die wordt veroorzaakt door een beschadiging van het
zenuwstelsel. Hierdoor werken de spieren die nodig zijn voor het ademen, de stemgeving en
de uitspraak onvoldoende.
Oorzaken van dysartrie zijn bijvoorbeeld een beroerte (CVA), een hersentumor, een ongeval,
een spierziekte zoals ALS (Amyotrofische Lateraal Sclerose) of een neurologische
aandoening (ziekte van Parkinson). Deze aandoeningen komen voornamelijk voor bij
volwassenen en ouderen, maar ook bij kinderen en jongeren kan een dysartrie ontstaat.
De communicatie bij mensen met dysartrie is gestoord, omdat ze moeilijk te verstaan zijn. Dit
kan komen door een onduidelijke uitspraak, een te zachte en/of hese stem, en eentonig of
nasaal (door de neus) spreken of een combinatie hiervan.
Bij een dysartrie door een beroerte is er vaak sprake van een verlamming van (een deel van)
één kant van het aangezicht, waardoor de mimiek verandert. Speekselverlies of slikproblemen
kunnen het gevolg zijn (zie bij slikproblemen bij volwassenen).
Wat doet de logopedist?
Via de huisarts, neuroloog of revalidatiearts wordt een patiënt naar een logopedist verwezen.
De logopedist zal onderzoek doen naar het gevoel en het functioneren van de spieren in het
gezicht. Ook wordt de stem en de verstaanbaarheid beoordeeld.
De behandeling is gericht op het verbeteren van de verstaanbaarheid. De patiënt leert optimaal
gebruik te maken van zijn mogelijkheden. Vanuit een juiste, symmetrische lichaamshouding
worden mondmotoriek (belangrijk bij het eten, drinken en het spreken), de uitspraak, de
ademhaling en de stemgeving behandeld. De logopedist geeft adviezen aan de patiënt en de
mensen in zijn omgeving. De resultaten van de behandeling zijn mede afhankelijk van de
ernst en de aard van de ziekte of aandoening.
Als de patiënt ook met logopedische behandeling niet tot verstaanbaar spreken komt, zal de
logopedist met de patiënt een geschikt communicatiemiddel zoeken. Dit kan een gebaren- of
tekensysteem zijn of een elektronisch communicatiehulpmiddel.